Tìm hiểu về bộ lọc, bộ cân bằng - Equalizer

02-01-2018, 2:58 pm

Equalizer ( bộ cân bằng ) là là công cụ rất quan trọng thực tiễn để kiểm soát sự hồi tiếp (feedback) và bù đắp cho những vấn đề âm thanh trong môi trường thính giác, EQ cho phép kỹ sư thay đổi màu (color) và sắc thái màu (hue) của âm thanh đó rồi pha trộn bằng mixer, rồi tinh chỉnh thành phẩm để giới thiệu cho khán giả. Bài viết sau đây jblvietnam.vn sẽ cùng các bạn tìm hiểu về cách làm chủ Equalizer ( bộ lọc, bộ cân bằng ) khi lắp đặt âm thanh sân khấu hội trường nhé.

Bộ cân bằng Equalizers DBX iEQ31

1- Khái niệm về Equalizer

Equalizer ( hay thường được gọi tắt EQ ) là một thiết bị rất quan trọng dùng để lọc tần số âm thanh trong quá trình sản xuất âm nhạc, chương trình biểu diễn diễn sân khấu, trong các cuộc họp, hội nghị ngày nay..

Equalizer ( EQ ) về mặt kỹ thuật gọi là bộ lọc (tilters hay tilter sets). Trong EQ điển hình, nhiệm vụ của mỗi band được thiết kế để lọc ra những tần số nó tác động đến. Đó là khía cạnh của việc thiết kế EQ để giới hạn chặt tác dụng đến sự kiểm soát giải tần số đã ấn định của nó. Những output của bộ lọc này sau đó được kết hợp lại để tạo ra âm thanh toàn giải (full-range)

Equalizer (EQ) là một thiết bị được thiết kế nhằm làm thay đổi chất âm khi âm thanh đi qua nó, hay còn được hiểu là thiết bị cân bằng tín hiệu âm thanh. EQ sử dụng nhiều bộ lọc điện tử mà mỗi cần làm việc theo nguyên lý tăng hoặc giảm tín hiệu của từng dải tần.

Equalizer (EQ) thông dụng và pro hiện nay là EQ 2031 gồm có 2 x 31 bands cho mọi giải tần nghe được từ 20 đến 18 KHz. Thông thường là Graphic EQ, cao cấp hơn là loại Digital EQ (có thể giao tiếp với PC qua cổng COM).

Trong mỗi chúng ta thường dùng Equalizer ở một thiết bị nào đó đơn giản như máy nghe nhạc mp3, điện thoại, hay những thiết bị chuyên dụng hơn như Amply...

2- Một số loại Equalizer (EQ) cơ bản

EQ cố định (fixed) là bộ lọc được thiết kế để thực hiện mục đích rất cụ thể, chẳng hạn như thay đổi tín hiệu để phù hợp với từng loại loa hay tình huống âm thanh đặc biệt trong hệ thống thường trực. Đây là loại EQ thường không cho phép điều chỉnh tại chỗ.

EQ chỉ cắt (cut-only) là bộ lọc cho phép người vận hành cắt giảm đáp ứng của hệ thống tại vài vị trí định sẵn bất kỳ trong phổ âm. Đây là loại EQ thiết kế vô cùng hữu ích để kiểm soát feedback, nhưng nói chung không thích hợp để kiểm soát âm thanh có hiệu quả. Thay đổi về chất lượng âm sắc thực hiện bằng loại EQ này chỉ là một hiệu ứng phụ cho chức năng chính của nó là để ngăn chặn những vòng hồi tiếp (feedback loops) hay làm giảm hiệu quả của sự cộng hưởng. Về mặt kỹ thuật, loại bộ lọc này không phải là EQ (vi nó không có khả năng nâng (boost) bất kỳ giải tần nào, trừ trường hợp liên quan đến những tần số do sự cắt gây ra), nhưng để thuận tiện, nó vẫn thường được gộp vào nhóm này. Một phiên bản loại EQ cut-only linh hoạt hơn, thường gọi là bộ lọc có thể điều chỉnh mức độ (tunable notch filter set), cho phép người điều khiển điều chỉnh việc cắt tần số bằng băng tần rất hẹp, để đánh dấu mức cộng hưởng hay feedback mà không ảnh hưởng đến chất lượng âm sắc quá mức.

Bộ cân bằng Equalizers DBX 2231

EQ tần số cố định (fixed-frequency EQ), Bộ lọc cho phép người vận hành thay đổi tăng hay giảm độ nhạy ở vùng định sẵn của âm phổ. Thường được gọi là biến giảm và nâng (variable cut and boost), đây là thể loại được sử dụng phổ biến nhất, dạng thức này dùng để điều khiển âm sắc trong nhiều mixer cũng như trong nhiều thiết kế tiêu chuẩn của graphic equalizer.

EQ tham số (parametric EQ) cho phép người vận hành lưa chọn không chỉ là điểm nhấn mạnh để giảm hay tăng theo âm phổ, mà còn lựa chọn băng thông (bandwidth), hay giải tần nhấn mạnh đến cạnh của những điểm trung tâm đã lựa chọn. Như tên của nó, loại EQ này cho phép điều chỉnh sự chỉ đạo (tham số-parametric) sẽ xảy ra cắt giảm hay tăng. Thường loại EQ này gọi là loại tham số đầy đủ (fully parametric), để phân biệt với EQ sweepable.